Ook Europa wil herbewapenen. Een tijdelijke versoepeling van de begrotingsregels is daarom in de maak. Die moet ervoor zorgen dat alle lidstaten hun defensie snel kunnen heropbouwen. Inclusief de landen met hoge tekorten en schulden.
In België wil vooral Vooruit van de uitzondering gebruikmaken. Zo worden extra besparingen vermeden.
Elders in de regering wordt gewaarschuwd dat een versoepeling van de begrotingsregels geen oplossing is. Of toch geen toveroplossing. De schuld zal verder stijgen en ooit – normaal gesproken na vier jaar – is het feest uit. In de woorden van premier Bart De Wever (N-VA) woensdag: “Het Europese bewapeningsplan bevat geen gratis geld.”
In de huidige begrotingstabel is al 1 miljard euro voor defensie ingeschreven. Mogelijk wordt dit bedrag wel buiten de begroting gehouden.
Een onderbelichte maatregel is dat lidstaten bepaalde Europese subsidies straks mogen heroriënteren naar defensie. In België is dit hoofdzakelijk een Waalse zaak. De Wever vraagt de regio om dit ook te doen.
MR vindt dat extra besparingen nodig zijn om een snelle heropbouw van defensie mogelijk te maken. Zonder maatregelen die jaar na jaar geld in de kassa brengen, is die inhaaloperatie onmogelijk vol te houden, luidt het.
MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez lonkt naar de gezondheidszorg en ontwikkelingshulp. Volgens hem verspillen dokters en ziekenhuizen nog te veel overheidsgeld. Het nut van ontwikkelingshulp is hem een raadsel. De regering heeft al een kwart van het budget voor ontwikkelingshulp geschrapt. Er rest 650 miljoen euro.
De liberale besparingsdrang dreigt met Vooruit, cd&v en Les Engagés te botsen. In die laatste partij valt te horen dat men evengoed naar de inkomsten moet kijken. En dat de sterkste schouders hun deel moeten doen. Versta: ook nieuwe of hogere belastingen belanden de komende weken wellicht op de regeringstafel.
MR stelt voor om investeringen in binnenlandse veiligheid voortaan mee te tellen in de rapportage aan de NAVO. Vooruit ziet mogelijkheden rond bijvoorbeeld de uitbreiding van spoorinfrastructuur rond de Antwerpse haven. Voor de socialisten is dat een win-win. In vredestijd voor de maatschappij. In oorlogstijd voor het leger.
De NAVO vraagt lidstaten om 2 procent van hun bruto binnenlands product aan defensie te besteden. België zit vandaag aan 1,3 procent. Premier De Wever wil nog dit jaar naar 2 procent en tegen 2029 naar 2,3 procent.
Achter de schermen loopt sowieso al langer een oefening waarbij de Belgische begroting uitgeplozen wordt op zoek naar uitgaven die zonder te veel schaamrood op de wangen als ‘defensie’ ingeboekt kunnen worden.
In het regeerakkoord staat het zwart op wit: de verkoop van overheidsparticipaties moet de heropbouw van defensie helpen bekostigen. Volgens bronnen wil vooral N-VA de winkeldeuren opengooien.
BNP Paribas lijkt rijp voor verkoop. De bank heeft topjaren achter de rug en het aandeel staat op recordhoogte. Een verkoop van het Belgische overheidsbelang (nog 5 procent) kan minstens 4 miljard euro opleveren.
Staatsbank Belfius is een andere kanshebber. In de wandelgangen wordt gesproken over de verkoop van 20 procent. De belangen in Proximus, Bpost, Umicore en Elia van de hand doen lijkt minder aantrekkelijk. De aandelen van dit viertal noteren laag. Zeker Proximus en Elia worden bovendien als strategisch belangrijk gezien.
Het nadeel van de verkoop van overheidsparticipaties is dat ze een one shot vormen. Zo’n eenmalige maatregel kan helpen om de Belgische defensie snel te boosten, maar later zijn nieuwe inkomsten nodig. Een bron: “In het voorstel van N-VA wordt nu voor meer dan 60 procent op one shots gerekend. Dat is niet oké.”
In zijn economische oorlog met Rusland heeft Europa drie jaar geleden voor 180 miljard euro aan Russische tegoeden bevroren. Dit geld staat in Brussel geparkeerd – bij het zogeheten effectenhuis Euroclear.
Voor ons land is dit een waar godsgeschenk gebleken. De Russische tegoeden hebben vorig jaar 1,7 miljard euro aan belastinginkomsten opgeleverd. Euroclear boekt hogere winsten door de intresten op de tegoeden.
De vorige federale regering heeft met de inkomsten uit Euroclear haar steun aan Oekraïne bekostigd. De nieuwe regering lijkt van plan om het geld deels voor de eigen defensie in te zetten. Volgens een bron wordt dit jaar op 1,2 miljard euro gerekend. (De lagere interestvoeten laten zich voelen.)
Een mogelijk vredesakkoord tussen Rusland en Oekraïne kan dit plan verstoren. De kans bestaat dat de Russische tegoeden dan weer vrijgegeven worden. Of dat ze aan Oekraïne geschonken worden voor de heropbouw. Hoe dan ook dreigt onze fiscus zijn kip met de gouden eieren te verliezen.
Over goud gesproken: ook over de verkoop van een deel van de Belgische goudreserves wordt nagedacht.
België beschikt over 227 ton goud in kluizen in eigen land, het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland. Aan de huidige marktprijs is die voorraad ongeveer 21 miljard euro waard. In het verleden hebben de premiers Jean-Luc Dehaene en Guy Verhofstadt al delen van de goudreserves van de hand gedaan.
Hier gaat het opnieuw om een one shot. De Nationale Bank laat bovendien weten dat alleen haar directiecomité “bevoegd is om beslissingen te nemen” over de goudreserves en dat de opbrengsten uit een mogelijke verkoop op een speciale rekening moeten belanden. Ze kunnen niet zomaar voor defensie worden opgeëist.
Skip the extension — just come straight here.
We’ve built a fast, permanent tool you can bookmark and use anytime.
Go To Paywall Unblock Tool