De drie miljardairs die op 20 januari bij de inauguratie van Donald Trump op de eerste rij zaten, waren woensdagochtend sinds die dag gezamenlijk 249 miljard dollar armer geworden. Jeff Bezos (Amazon), Mark Zuckerberg (Meta) maar vooral Elon Musk (Tesla) zagen zo’n beetje al hun vermogensgroei sinds de verkiezingswinst van Trump verdampen.

De kanttekeningen: beurskoersen en daarmee de vermogens van deze drie rijkste mannen ter wereld fluctueren altijd (gisteravond zag de wereld er alweer rooskleuriger uit). Bovendien stonden zij sinds de verkiezingswinst van de doorgaans bedrijfsvriendelijke Republikeinen in november flink in de plus.

Maar vooral Musk, die miljoenen in de Republikeinse verkiezingscampagne investeerde en is uitgegroeid tot topadviseur van president Trump, werd hard geraakt. Het imago van zijn automerk Tesla is onder grofweg de helft van de Amerikanen én in de rest van de wereld blijvend besmeurd door zijn politieke bemoeienis.

Tegelijkertijd lijkt hij er te midden van deze ontketende handelsoorlog achter te komen dat hij het luisterend oor van de president begint te verliezen – globalist Musk is binnen het Witte Huis namelijk een eenzame pleitbezorger voor wereldwijde vrijhandel.

Zo bezien is het niet gek dat Musk zijn frustratie dinsdag even de vrije loop liet. In zeldzame openlijke kritiek op de Amerikaanse president, die zich doorgaans laat omringen door gelijkgestemden, zei Musk dat er in ieder geval tussen Europa en de VS geen handelsbarrières zouden moeten zijn.

Scheldpartij van Musk

Dat werd hem niet in dank afgenomen door Peter Navarro, handelsadviseur van Trump, voor wie de handelsmuren niet hoog genoeg kunnen zijn. Musk zou er helemaal niks van begrijpen, stelde Navarro, die de Tesla-baas geen autofabrikant maar een ‘samensteller’ noemde, die zich laat bedienen door onderdelen uit China. Waarna Musk zelfs voor zijn doen weinig subtiel terugsloeg door Navarro publiekelijk op X ‘werkelijk een zwakzinnige’, ‘dommer dan een zak stenen’ en ‘Retarrdo’ (achterlijke) te noemen.

Topadviseur Peter Navarro, volgens Elon Musk ‘dommer dan een zak stenen’. Musk kwam daar iets later op terug door te stellen dat dit ‘beledigend voor stenen’ was.AFP

De scheldpartij zette de schijnwerpers op een duidelijk verschil van inzicht rondom het economisch beleid binnen het Witte Huis. Volgens Navarro zouden heffingsdijken buitenlandse goederen tegenhouden en zo voor nieuwe industrialisatie en dito banengroei binnen de VS zorgen. Maar tegelijkertijd klonk er vanuit het Witte Huis ook een ander geluid – dat het dreigen met torenhoge heffingen juist zou fungeren als breekijzer om in onderhandelingen een betere deal voor de VS gedaan te krijgen.

Want ondanks dat topadviseurs Peter Navarro en ook de minister van Handel, Howard Lutnick, volhielden dat er over de heffingen echt niet zou worden onderhandeld, stelde Scott Bessent, minister van Financiën, op dezelfde dag nog tegen verslaggevers dat ‘er een hoop landen heel snel concessies zullen doen’.

Trumps perswoordvoerder Karoline Leavitt zei vervolgens alleen weer dat wraakheffingen zoals ingesteld door China geen zin hebben, omdat de president ‘een ruggengraat van staal heeft’, en geen centimeter zal toegeven.

Economische kernoorlog

Senator Ron Wyden, economisch woordvoerder namens de Democraten, vatte de verwarring treffend samen: “Het is niet duidelijk waarom er tot deze heffingen is besloten, wat ze moeten bewerkstelligen, hoe lang ze zullen gelden, of ze bedoeld zijn als onderhandelingsmiddel of dat de president daadwerkelijk de VS van de wereldhandel wil afsluiten.”

En het is precies dit soort verwarring en onvoorspelbaarheid waar financiële markten en CEO’s van gruwen – en dat lieten ze merken ook. “Welke topman, welke bestuurskamer, zal zich comfortabel genoeg voelen om investeringen te doen te midden van een economische kernoorlog?”, vroeg kapitaalmanager Bill Ackman retorisch.

De miljardair die rond de verkiezingen Trump luidkeels en financieel steunde, waarschuwde op X voor een ‘nucleaire economische winter’. Hij riep de regering op de heffingen in ieder geval voor drie maanden te pauzeren. Ook andere invloedrijke stemmen op Wall Street voegden zich de afgelopen dagen bij Ackman.

Kapitaalbeheerder en Trump-donateur Ken Fisher schreef op LinkedIn dat ‘wat Trump is begonnen dom, verkeerd, arrogant, en extreem is (...) en, bovendien, een niet bestaand probleem aanpakt’. Investeerder Kenneth Griffin, die tientallen miljoenen dollars doneerde aan de Republikeinen en na de winst van Trump nog zei dat ‘de VS weer klaar zijn om zaken te doen’, noemde de ontketende handelsoorlog ‘een enorme beleidsblunder’.

De draai die Trump woensdag maakte door inderdaad zo’n voorgestelde pauze in te stellen en een flink aantal heffingen voor veel landen weer flink te verlagen, maakt niet alleen duidelijk dat hij gevoelig is voor de druk van het grote geld. Maar ook dat Trumps heffinghaviken binnen het Witte Huis voorlopig aan het kortste eind trekken.

Lees ook:

China mept terug met tegenheffingen op producten uit de VS

De handelsoorlog is in volle gang. China beantwoordt de heffingen die de VS hebben ingesteld op de import van Chinese producten met tegenheffingen op Amerikaanse goederen.